De Verklaring van Rio in 1992 gaf aanleiding tot het idee om emissie-registers op te stellen als hulpmiddel voor het bieden van informatie over verontreinigende stoffen aan het publiek. In de EU nam dit idee voor het eerst een concrete vorm aan in 1996 door de Richtlijn inzake geïntegreerde preventie en bestrijding van verontreiniging (IPPC) en in 2000 met de aanvaarding van de Beschikking van de Commissie inzake het Europees emissieregister van verontreinigende stoffen (EPER).
In 1998 werd het VN-ECE-Verdrag betreffende toegang tot informatie, inspraak van het publiek bij besluitvorming en toegang tot de rechtspraak inzake milieuaangelegenheden (bekend als het Verdrag van Aarhus) van kracht, dat het publiek toegangsrechten tot milieu-informatie verleent. Onder het verdrag werd tijdens een uitzonderlijke bijeenkomst van de partijen op 21 mei 2003 een specifiek PRTR-Protocol (Pollutant Release and Transfer Register) ondertekend, behorend bij het Verdrag van Aarhus, dat in oktober 2009 van kracht werd.
Het doel van al deze instrumenten was om hulpmiddelen te ontwikkelen die werkelijke inspraak van burgers inzake
milieuaangelegenheden verzekeren door de openbare toegang tot milieu-informatie te verbeteren.
Teneinde de implementatie van het PRTR-protocol door de Europese Gemeenschap mogelijk te maken, werd het E-PRTR (European Pollutant Release and Transfer Register) opgesteld door Verordening (EG) nr. 166/2006, dat het vorige EPER (European Pollutant Emission Register) vervangt.
De E-PRTR-verordening gaat verder dan het PRTR-protocol. Voor de
verbanden en belangrijkste verschillen tussen de E-PRTR-verordening en het PRTR-protocol, zie vraag ‘Wat zijn de verbanden en de belangrijkste verschillen tussen het Europees PRTR (E-PRTR-verordening) en het PRTR-protocol’.
Op 12 maart 2009 ratificeerde België het PRTR-protocol (Protocol betreffende registers inzake de uitstoot en overbrenging van verontreinigende stoffen). Deze ratificatie omvat afzonderlijke ratificaties van Vlaanderen, Wallonië, het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de federale overheid. Het protocol treedt in werking negentig dagen nadat zestien lidstaten hebben geratificeerd. Op 10 juli 2009 ratificeerde Frankrijk – als 16de lidstaat die meetelt voor ratificatie – het protocol. Op 8 oktober 2009 trad het protocol in werking.
Het PRTR-protocol betekent concreet dat de emissiegegevens naar lucht, water en bodem en informatie over de overbrenging van afval en verontreinigende stoffen in afvalwater voor het emissiejaar 2010 publiek raadpleegbaar dienen te zijn tegen eind 2012. In 2013 dienen de gegevens van 2011 te worden gerapporteerd, de gegevens zullen jaarlijks bijgewerkt blijven worden, waarbij elk verslag gegevens van twee jaar eerder behandelt.
Volgens dit protocol dient het register openbaar toegankelijk te zijn door gratis verspreiding op het internet. Dit is het doel van deze PRTR-website.
Milieuaangelegenheden zijn in België een gewestelijke bevoegdheid, per gewest is er een PRTR-website.